De chemie tussen mens en kat
Wanneer een kat je aankijkt en langzaam knippert, kun je dat zien als een soort stille glimlach. Dit subtiele gebaar is maar één manier waarop katten met ons communiceren. En als je een kat aait en hij gaat spinnen, dan geeft dat duidelijk aan dat hij lekker ontspannen is – iets wat jou zelf ook tot rust brengt. Zo ontstaat er een wisselwerking die veel meer is dan alleen gezelschap; het is een ingewikkeld samenspel tussen lijf en geest.
Volgens Laura Elin Pigott, neurowetenschapper aan de London South Bank University, zit er een diepe verbinding tussen mens en kat, die mede wordt bepaald door de chemie in onze hersenen. Hoewel katten vaak als onafhankelijk worden gezien, wijzen de wetenschappelijke bevindingen op een bijzondere band met mensen.
Oxytocine: het liefdeshormoon
Oxytocine, beter bekend als het “liefdeshormoon”, speelt een grote rol in de band tussen katten en mensen. Het hormoon bevordert vertrouwen, genegenheid en het gevoel samenhorigheid. Daarnaast zorgt oxytocine ervoor dat het stresshormoon cortisol minder wordt, doordat het het parasympathische zenuwstelsel activeert en zo bijdraagt aan ontspanning.
Een experiment uit 2005 liet zien dat vrijwilligers die oxytocine kregen, sneller vertrouwen hadden in financiële spellen. Bovendien toonde Japans onderzoek uit 2021 aan dat een paar minuten knuffelen met een kat voldoende is om je oxytocineniveau te verhogen.
Hoe katten zich gedragen
Katten lijken hun favoriete persoon te kiezen op basis van onzichtbare biochemische signalen. Het spinnen van een kat werkt geruststellend voor hemzelf en stimuleert bij jou de afgifte van oxytocine. Ook een langzame knipoog is een manier waarop je kat zijn vertrouwen in jou toont.
In een studie van februari 2025 werden tijdens 15 minuten spelen en aaien de oxytocineniveaus gemeten bij zowel katten als hun baasjes. Die resultaten laten zien hoe deze interacties zorgen voor wederzijds vertrouwen en een sterke emotionele band.
Wat het met je gezondheid doet
Een aaiende, spinnende kat verlaagt je cortisolgehalte, verlaagt de bloeddruk en kan zelfs wat pijn verlichten. Niet alle katten reageren echter op dezelfde manier; katten die wat terughoudender of angstig zijn, laten soms geen stijging in oxytocineniveau zien – of zelfs een daling – als ze gedwongen worden tot contact.
Professor Pigott vat het zo samen: “Oxytocine is van groot belang voor sociale binding, vertrouwen en de regulatie van stress bij veel soorten, ook bij mensen.” Dit laat zien hoe de chemische reacties tussen mens en kat een merkbare invloed hebben op hoe we ons voelen.
De band tussen mens en kat draait om veel meer dan alleen gezelschap; het is een hechte connectie die ons welzijn zichtbaar kan verbeteren. Of het nu gaat om het verminderen van stress of om het versterken van emotionele banden, onze pluizige vrienden hebben meer te bieden dan we vaak denken. Terwijl we blijven ontdekken wat deze bijzondere relatie inhoudt, laat dit onderwerp ons nadenken over hoe we met onze huisdieren omgaan en welke voordelen die verbinding in ons leven brengt.